Jak zadbać o to, aby czas wolny naszych pociech był ciekawy i bezpieczny?
Ferie trwają w najlepsze. Jak przebiegają? Czy zgodnie z przewidywaniem, że tegoroczny czas wolny od nauki będzie inny, trudniejszy, mniej atrakcyjny? Pytania niniejsze zostaną niebawem zweryfikowane wraz z zakończeniem dwutygodniowej przerwy od obowiązków szkolnych.
Z dużym prawdopodobieństwem niejeden rodzic w trakcie ferii przeprowadził z własnym dzieckiem podobną rozmowę:
- Co porabiasz?
- Nic, nudzę się…
- To zajmij się czymś.
- Ale czym…
Niektórzy rodzice z rezygnacją zakończyli w tym momencie dalszą dyskusję, inni podali pakiet gotowych pomysłów i rozwiązań (wzmacniając motywację zewnętrzną dziecka), jeszcze inni zainspirowali do kreatywności, licząc na wzbudzenie motywacji wewnętrznej u swojej pociechy. A może ktoś zaskoczył własne dziecko chęcią wspólnego trwania w nudzie (W takim razie ponudzimy się razem…). Strategii na poradzenie sobie z sytuacją nudy jest wiele.
Czy nuda musi być nudna? Czy nuda jest w ogóle potrzebna?
Ferie oraz wakacje stanowią ważny etap odpoczynku dla uczniów po okresie wzmożonej aktywności edukacyjnej. Podobną funkcję pełni sen jako stan organizmu, służący jego regeneracji, aby można podjąć efektywną aktywność i realizację zadań dnia kolejnego. Nuda jako stan wyzerowania motywacyjnego ma pełnić podobne zadanie.
Człowiek nie może trwać w chronicznym stanie aktywności i działania. Kiedyś musi odpocząć. Zregenerować się. I dać sobie przyzwolenie na stan znudzenia (to nader ludzkie doświadczenie).
Z psychologicznego punktu widzenia nuda stanowi swoistą lukę w procesie motywacyjnym, pewną przerwę w aktywności i działaniu. Trwająca krótko z pewnością sprzyja finalnemu pojawieniu się oczekiwania (można to nazwać efektem „bloków startowych”) do wzbudzenia motywacji w realizacji pomysłów. Wbrew pozorom to stan emocjonalny sprzyjający kreatywności, generowaniu nowych pomysłów. Gdy nuda trwa chronicznie – może stanowić alarm, zastanawiać, czy wszystko w funkcjonowaniu i samopoczuciu mojego dziecka jest właściwe. Czy moje dziecko jest wyposażone w odpowiednie strategie przezwyciężenia tego stanu? Jest to uwarunkowane wieloma czynnikami, w tym stanem psychofizycznym, uwarunkowaniami temperamentalnymi, pewnym stylem działania.
Garść sposobów na nudę.
Stan znudzenia u dzieci warto zagospodarować pozytywnie i twórczo, przeciwdziałając wychowawczo pojawianiu się np. zachowań z kręgu ryzykownych. O ile dzieci młodsze czasem oczekują propozycji rodzica (motywacja zewnętrzna), tak młodzież preferuje motywację wewnętrzną jako czynnik aktywizujący.
Przydatne może być stworzenie domowego patentu na pudełko (lub słoik) z pomysłami (rodzic zapisuje na małej kartce jeden pomysł, tworząc pakiet karteczek – wielokolorowe będą bardziej atrakcyjne, dziecko także wpisuje własne pomysły spędzenia czasu, młodszemu dziecku można pomóc zapisać jego pomysł; ważne, aby pomysły były realne. Unikajmy krytykowania ich).
Przykładowe zadania/wyzwania do wykonania:
- Stwórz własną grę planszową.
- Sprawdź, czy możesz narysować obrazek stopą.
- Sprawdź, czy możesz napisać swoje imię na kartce papieru drugą ręką.
- Załóż restaurację i serwuj udawane posiłki.
- Odrysuj siebie na dużym kawałku papieru i udekoruj swój własny kształt.
- Załóż hodowlę kryształków soli.
- Zrób domowy teatr.
- Nawlecz koraliki na sznurek do tworzenia bransoletki przyjaźni.
- Użyj starych butelek i pudełek, aby stworzyć ludzi i zwierzęta.
- Nawlecz naszyjnik z makaronu.
- Zrób i napełnij karmnik dla ptaków.
- Puszczaj bańki.
- Zrób własną książkę żartów.
- Zrób komiks ze swoimi przygodami.
- Zbuduj bazę/jaskinię z krzeseł, koców i poduszek.
- Napisz list do przyjaciela/kogoś z rodziny.
- Wytnij papierowe lalki i stwórz dla nich kostiumy.
- Zrób konkurs taneczny dla rodziny.
- Zbuduj tor przeszkód i pokonaj go na czas.
- Zapisz pięć rzeczy, które cenisz w każdej osobie w rodzinie.
- Zagraj koncert na przedmiocie w kuchni.
- Zbuduj najwyższą wieżę z klocków.
- Zrób kartę urodzinową dla kogoś bliskiego.
- Zaplanuj poszukiwanie skarbu ze wskazówkami.
- Zacznij prowadzić dziennik.
- Zostań projektantem wnętrz – przeorganizuj swój pokój
- Wybierz 3 zabawki, które chciałbyś komuś podarować.
- Wymyśl historyjkę o rodzinie. Każdy mówi jedno zdanie, kolejna osoba dopowiada dalszą historię.
- Przejrzyj stare zdjęcia i albumy, zaproś domowników do dzielenia się rodzinnymi opowieściami.
- Użyj taśmy malarskiej, aby zrobić tor wyścigowy dla samochodów w całym salonie.
- Rozpocznij kolekcjonować (liście, skały, guziki, znaczki itp.).
- Zrób w sekrecie coś miłego dla kogoś ważnego dla Ciebie.
- Zrób wystawę swoich prac plastycznych.
- Napisz wiersz lub ułóż słowa piosenki.
- Nagraj teledysk do ulubionej piosenki.
Starsze dzieci i młodzież warto zainspirować i zachęcać do rozwijania zainteresowań zgodnie z ich predyspozycjami (poszukanie kursu fotograficznego, kursu językowego, gry na instrumencie itp.).
Pamiętajmy: inspirowanie – ma moc sprawczą. Warto także pozwolić pociechom na stan owocnej monotonii, dzięki której nauczą się korzystać z wyobraźni i samodzielnie znajdować ciekawe zajęcia, przyglądając się z uwagą własnym myślom. Owocnych ferii.
